Firma elektroenergetyczna – jakie standardy bezpieczeństwa musi spełniać

W sektorze elektroenergetycznym zaplanowanie i zrealizowanie prac w sposób bezpieczny wymaga znajomości przepisów prawa oraz wdrożenia szeregu norm zapobiegających niechcianym zdarzeniom i wypadkom. Regulują one bezpieczeństwo całego procesu – już od etapu projektowego. Działania propagujące bezpieczeństwo pracy są w firmach elektroenergetycznych oczywistością. Tutaj bezpieczeństwo jest najważniejszą odpowiedzialnością ze względu na ilość prac niebezpiecznych i potencjalnie groźnych zdarzeń. Jakie zatem standardy bezpieczeństwa musi spełniać podmiot z branży elektroenergetycznej?

CIGRE – na straży bezpieczeństwa i wysokiej jakości projektów

Troska o bezpieczeństwo rozpoczyna się już na etapie projektowym. CIGRE to organizacja non profit istniejąca od 100 lat, której Polska od początku była członkiem – założycielem. Celem jej działalności jest wymiana wiedzy technicznej pomiędzy specjalistami z całego świata w zakresie poprawy systemów elektroenergetycznych (z naciskiem na wytwarzanie i przesył energii elektrycznej przy wysokich napięciach). W tym rozumieniu kwestie bezpieczeństwa dotyczą międzynarodowych standardów projektowania sieci i urządzeń elektrycznych w taki sposób, aby były bezpieczne w użytkowaniu. Usługi polskich firm elektroenergetycznych powinny uwzględniać międzynarodowe wytyczne w tym zakresie

Bezpieczeństwo prac wykonawczych – przepisy i regulacje

Najważniejsze regulacje dotyczące bezpieczeństwa pracy w branży elektroenergetycznej tworzone są na mocy ustaw obowiązujących w danym kraju lub z inicjatywy samych firm zwiększających bezpieczeństwo swoich pracowników i wprowadzających przepisy BHP dla pracy pod napięciem lub prac szczególnie niebezpiecznych. Szczegółowe zapisy uwzględniają profil działalności i potencjalne ryzyka występujące w trakcie realizacji projektów.

Ogólne regulacje dotyczące bezpieczeństwa

Ta grupa aktów prawnych zawiera zapisy odnoszące się do całości branży budowlanej, z których część dotyczy również branży elektroenergetycznej, oraz rozporządzenia precyzujące kwestie związane z energetyką. Poniżej aktualnie obowiązujące ustawy i rozporządzenia.

• Kodeks pracy regulujący podstawowe prawa, obowiązki i wymagania dotyczące zapewnienia bezpiecznej pracy.
• Prawo budowlane, które normuje działalność obejmującą sprawy projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych, w tym również obiektów energetycznych.
• Prawo energetyczne – ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r., której celem jest tworzenie warunków do zrównoważonego rozwoju kraju, zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego oraz oszczędnego i racjonalnego użytkowania paliw i energii z uwzględnieniem wymogów ochrony środowiska.
• Rozporządzenie w sprawie BHP podczas wykonywania robót budowlanych – reguluje kwestie związane z zapewnieniem bezpieczeństwa pracy podczas realizacji procesów budowlanych (także na terenie obiektów energetycznych).
• Rozporządzenie w sprawie BHP przy urządzeniach energetycznych – do obowiązującej od 28 sierpnia 2019 r. ustawy wprowadzone zostały niedawno zmiany obejmujące również kwestie bezpieczeństwa. Nowe rozporządzenie w sprawie BHP przy urządzeniach energetycznych kładzie duży nacisk na zapewnienie bezpieczeństwa eksploatacji urządzeń energetycznych. Aktualnie, każde urządzenie musi posiadać instrukcję eksploatacji z szeregiem precyzyjnie określonych informacji, które muszą się w niej znaleźć (m.in. identyfikacja zagrożeń dla zdrowia i życia ludzkiego oraz dla środowiska naturalnego, a także wymagania kwalifikacyjne dla osób zajmujących się eksploatacją danego urządzenia lub grupy urządzeń energetycznych).
• Ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy – Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. dotyczące ogólnych zasad zachowania bezpieczeństwa w każdym zakładzie pracy (przepisy BHP).

Eltel Networks, jako firma spełniająca rygorystyczne standardy bezpieczeństwa, uczestniczyła w realizacji projektów dla National Grid w Wielkiej Brytanii oraz Stattnett w Norwegii – mających najwyższe wymogi BHP wobec wykonawców.

Przeczytaj również: Poznaj wymagania BHP stawiane przez Eltel Networks dostawcom sprzętu i wykonawcom prac budowlanych

Bezpieczeństwo pracy to często inicjatywa własna firm elektroenergetycznych

Oprócz stosowania się do wymogów przewidzianych przepisami prawa, firmy branży elektroenergetycznej tworzą własne, często znacznie bardziej restrykcyjne od ogólnie przyjętych obowiązującymi przepisami, zasady. Podmioty w Polsce i Europie, przywiązujące szczególną uwagę do kwestii ochrony pracowników, realizują umacnianie kultury bezpieczeństwa poprzez edukację i zapobieganie zdarzeniom, a nie jedynie informację o prawidłowej reakcji w razie wypadku. Oto kilka przykładów takich działań...

ISO 45001 – System Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy

Do działań umacniających kulturę bezpieczeństwa w firmie elektroenergetycznej należy między innymi wdrożenie normy ISO 45001 – Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy. Obowiązująca od marca 2018, kładzie nacisk na zapobieganie wypadkom oraz zwiększenie roli kierownictwa (przejmuje ono pełną odpowiedzialność za działania prewencyjne w kwestii bezpieczeństwa pracy), a także zaostrzenie wymagań dotyczących komunikacji, planowania ryzyk i szans oraz zwiększenie kontroli (w kontekście BHP) nad wprowadzaniem planowanych zmian w przedsiębiorstwie.

Eltel Networks Energetyka SA – Inicjatywa Centrum Szkoleniowego

Jako jedyna firma z branży elektroenergetycznej w Polsce, wychodząc naprzeciw zapotrzebowaniu, Eltel Networks Energetyka SA stworzyła w Gutkowie własny ośrodek szkoleniowy organizujący warsztaty i szkolenia z dziedziny elektroenergetyki. Centrum powstało w oparciu o wieloletnie doświadczenie w pracy w Polsce i na rynkach europejskich (Finlandia, Wielka Brytania i Szwecja). Szkolenia organizowane są dla pracowników firmy. Kadrę stanowią pracownicy Eltel Networks – profesjonaliści i praktycy, którzy umożliwiają nie tylko podniesienie kwalifikacji czy zdobywanie dodatkowych uprawnień, ale oferują również możliwość przećwiczenia umiejętności radzenia sobie z trudnościami realnie napotkanymi w pracy na liniach wysokiego napięcia czy pracach szczególnie niebezpiecznych. BHP – Bezpieczeństwo i Higiena Pracy – to przedmiot szkoleń i szczególnej uwagi wykładowców.

Sprawdź: Certyfikaty potwierdzające proaktywną kulturę bezpieczeństwa realizowaną od lat przez Eltel Networks

LSR – Life Saving Rules – zasady ratujące życie

Wiele firm w sektorze elektroenergetycznym wdraża zestawy podstawowych zasad bezpieczeństwa pracy tzw. zasady ratujące życie. Jednym z przykładów jest opracowany przez Polskie Sieci Energetyczne zbiór ogólnych zasad odnoszących się do największych zagrożeń spotykanych w branży elektroenergetycznej. Wskazują obowiązki pracowników realizujących dane zlecenie i osób nadzorujących prace zespołu oraz czynności zabronione. Adresatami LSR są pracownicy PSE, jednak ich uniwersalny charakter może służyć wszystkim pracującym w sektorze elektroenergetycznym.

• Zachowuj bezpieczne odległości – ze względu na zagrożenie dla zdrowia i życia, jakie stanowi porażenie prądem elektrycznym i poparzenie łukiem – dla prac pod napięciem i w pobliżu napięcia!
• Przestrzegaj polecenia na pracę i stosuj listy kontrolne – dla prac dotyczących majątku sieciowego, wykonywanych w warunkach szczególnego zagrożenia, na podstawie pisemnego polecenia!
• Przestrzegaj bezpiecznej organizacji pracy w elektroenergetyce!
• Pracując na wysokości, zabezpiecz siebie i narzędzia przed upadkiem!
• Stosuj odzież i obuwie robocze oraz środki ochrony indywidualnej zawsze, gdy jest to wymagane!
• Prowadź bezpiecznie!
• Reaguj i zgłaszaj sytuacje niebezpieczne!

Porozumienie dla Bezpieczeństwa w Budownictwie – zapobieganie ryzykom i wypadkom

Organizacja ta, która powstała z inicjatywy generalnych wykonawców – firm budowlanych, ma na celu ograniczenie liczby wypadków na budowach poprzez wdrażanie standardów bezpieczeństwa, w tym systemowych rozwiązań BHP, oraz działalność edukacyjno-szkoleniową. W centrum działalności stowarzyszenia znalazła się branża budowlana, ale znaczna część z kilkunastu wprowadzonych w życie standardów bezpieczeństwa dotyczy również branży elektroenergetycznej.

Przeczytaj również: Zabezpieczenia podczas wykonywania prac na wysokości – ochrony zbiorowe oraz Zasady używania osprzętu elektrycznego